Πώς θα επιλέξω ψυχοθεραπευτή ;

Η επιλογή του κατάλληλου ψυχοθεραπευτή, είναι συνδυασμός δύο βασικών προϋποθέσεων.

α) Η επιστημονική του κατάρτιση. Η εκπαίδευση του δηλ. σ’ ένα τουλάχιστον αξιόπιστο κι αναγνωρισμένο πρόγραμμα επαγγελματικής εκπαίδευσης.
β) Η σχέση μαζί του. Η καλή επικοινωνία και η αίσθηση εμπιστοσύνης είναι βασικά κριτήρια. Μπορεί ένας θεραπευτής να έχει την καλύτερη δυνατή εκπαίδευση, αλλά να υπάρχει δυσκολία στο να σχετιστείς μαζί του.

Σημαντικό κριτήριο λοιπόν για την επιλογή ψυχοθεραπευτή, είναι να νιώθεις αρκετή ασφάλεια και άνεση ώστε να χτίσεις μια σχέση που θα μεταμορφώσει την ζωή σου προς την κατεύθυνση που βαθιά επιθυμείς.

Με κάθε νέα σύνδεση ρεύματος ή φυσικού αερίου κερδίζετε 50€ δωροκάρτα Shell

Θεραπευτική Σχέση. Τι χρειάζεται να γνωρίζεις ;

Πολλές φορές έχει εξυμνηθεί η μεταμορφωτική διάσταση αυτής της σχέσης που ιεραρχείται στη κορυφή της θεραπευτικής πυραμίδας. Το «μέγιστο έργο» επισημαίνει ο Γιάλομ, που έχουν να επιτελέσουν συνεργαζόμενοι θεραπευτής και θεραπευόμενος είναι να χτίσουν μαζί μια σχέση που θα γίνει από μόνη της παράγοντας αλλαγής. Αλλού ο ίδιος αναφέρει: «… η θεραπεία δεν πρέπει να προχωρεί με βάση τη θεωρία αλλά με βάση τη σχέση»

Η θεραπευτική σχέση παρέχει ένα ασφαλές πλαίσιο στο οποίο ο θεραπευόμενος θα μπορέσει να διερευνήσει και να πειραματιστεί, όχι μόνο στο πώς να έχει μια πιο ουσιαστική σχέση με τον εαυτό του αλλά και με τους άλλους, του προσφέρει δηλαδή μια «πρόβα για τη ζωή».

Ποιός ο ρόλος του ψυχοθεραπευτή ;

Ο πολύπλευρος ρόλος του γίνεται εμφανής από τους χαρακτηρισμούς που του έχουν αποδοθεί, όπου καλείται να είναι άλλοτε ο συνταξιδευτής, ο μέντορας, ο φιλόσοφος, ο φύλακας των μυστικών, ο τροφός, ο ερευνητής, ο γονέας, ο εκπαιδευτής, ο ιερέας και άλλοτε να υπερβεί το φύλλο του π.χ ως «μαία» ή να ενδυθεί τον τρομακτικό ρόλο του δήμιου του έρωτα.

Όλοι αυτοί οι χαρακτηρισμοί αντιστοιχούν σε ποιότητες που είναι σημαντικό να καλλιεργηθούν από τον θεραπευτή για να οδηγήσουν με ασφάλεια τον πελάτη στο προθάλαμο της αλλαγής. Ανάλογα με την προσέγγιση που θα ενστερνιστεί ο θεραπευτής κάποιοι ρόλοι θα κυριαρχήσουν.

α) Ο Εκπαιδευτής/Θεραπευτής:
Στη Συναλλακτική Ανάλυση πχ αναδύεται περισσότερο ο εκπαιδευτής, μιας και ο πελάτης ενθαρρύνεται να μάθει τις έννοιες της Συναλλακτικής Ανάλυσης ώστε να διευκολυνθεί η επικοινωνία. Αντίστοιχα, «η αποστολή του λογοθεραπευτή είναι να εκπαιδεύσει τους ασθενείς να αναλάβουν την ευθύνη της ζωής τους» (Loukas όπως αναφέρεται στον Cooper).

β) Ο Ιερέας/Θεραπευτής:

Στην υπέρπροσωπική, «η σκέψη αποτελεί μέρος του προβλήματος… Χρειαζόμαστε κάτι πέρα απ’ αυτή τη δυϊστική αντιμετώπιση. Χρειαζόμαστε μια τρίτη πιθανότητα, κι αυτή είναι η ψυχή» (Moore). Ο θεραπευόμενος λοιπόν μαθαίνει να εναρμονίζεται με την εσώψυχη ιεροσύνη του κάτι που αρχικά ήταν έργο του ιερέα.

Με κάθε burger, δώρο αναψυκτικό 330ml!

γ) Ο Φιλόσοφος/Θεραπευτής:
Ο υπαρξισμός πάλι, στον πυρήνα του φέρνει στο προσκήνιο τον φιλόσοφο-θεραπευτή σύμφωνα με την άποψη ότι «η υπαρξιακή θεραπεία είναι περισσότερο μια φιλοσοφία παρά ένα ψυχοθεραπευτικό σύστημα» (Prochaska & Norcross).

δ) Ο Φίλος-Σύμμαχος/Θεραπευτής:
Πέρα από τις διαφορετικές διαστάσεις και επίπεδα συνείδησης στα οποία καλείται να εργαστεί ο θεραπευτής, υπάρχουν κάποια θεμελιώδη χαρακτηριστικά τα οποία συναντιούνται σ’ έναν ουσιαστικό ρόλο, αυτόν του φίλου. Έτσι, όπως τον ορίζει ο Αριστοτέλης «φίλος είναι ο άνθρωπος που προάγει τα καλύτερα και τα πιο υγιή στοιχεία του άλλου».

Για την ακρίβεια ο θεραπευτής συμμαχεί με τα υγιή στοιχεία του θεραπευόμενου με σκοπό ν΄ αρχίσει να μετασχηματίζει την καταστροφική πλευρά του σ’ εποικοδομητικές δραστηριότητες επιτυγχάνοντας ένα υψηλότερο επίπεδο ολοκληρωμένης συνειδητότητας.

Η δυνατότητα χειρισμού από τον ψυχοθεραπευτή όσο το δυνατόν περισσότερων θεραπευτικών εργαλείων καθώς και η σύνθεση τους με τέτοιο τρόπο ώστε να μη περιορίζεται το δυναμικό του πελάτη, είναι χρήσιμη.
Εν ολίγοις, οι βασικές ποιότητες που χρειάζεται ο θεραπευτής για να δημιουργήσει ένα ασφαλές περιβάλλον καλωσορίσματος για τον θεραπευόμενο είναι: σεβασμός, ενσυναίσθηση, αυθεντικότητα, γνώση, ευελιξία και ταπεινότητα. Αφού λοιπόν δημιουργήσει ένα πρόσφορο έδαφος, μπορεί να υποδεχθεί τον πελάτη και μαζί του έναν από τους πιο σημαντικούς θεραπευτικούς παράγοντες: Τη Θεραπευτική Σχέση.

Ποιός ο ρόλος του Θεραπευόμενου ;

Ο ψυχοθεραπευτής δεν έχει από μόνος του τη δυνατότητα να αλλάξει την εσωτερική πραγματικότητα του θεραπευόμενου. Ο ρόλος του δεύτερου έγκειται στη προθυμία του να συνεργαστεί με τον ψυχοθεραπευτή συμμετέχοντας ενεργά στην εδραίωση της θεραπευτικής συμμαχίας (ένα απλό/πρακτικό παράδειγμα συνεργασίας είναι η συνέπεια στις συνεδρίες).

Όταν ξεκινήσει η διαδικασία της εσωτερικής αναζήτησης, αναπόφευκτα ο θεραπευόμενος θα βιώσει το άγχος της αυθεντικότητας και θα προσπαθήσει να αντισταθεί με το να παρεμποδίσει την εσωτερική του επίγνωση. Σύμφωνα με τους υπαρξιακούς/ ανθρωπιστικούς θεραπευτές αυτό μπορεί να γίνει, με τους παρακάτω τρόπους (M. Cooper) :

1. να αρχίσει να αλλάζει θέμα
2. να παρουσιάζει διάσπαση προσοχής
3. να μιλάει για κοινοτοπίες
4. να χρησιμοποιεί στερεότυπες εκφράσεις, με ευγενικό, τυπικό, αφηρημένο ή αδιάφορο τρόπο
5. να μιλάει τόσο γρήγορα που να μη μπορεί να «ακούσει» τον εαυτό του
6. να εκλογικεύει, να μιλάει διανοουμενίστικα, να αναλύει.
7. να αποστασιοποιηθεί από την εμπειρία του και να αρχίσει να μιλάει για τον εαυτό του σα να πρόκειται για κάποιο άλλο άτομο

Ο θεραπευτής χρειάζεται να τον βοηθήσει να αντιληφθεί με ποιό τρόπο αντιστέκεται παραμένοντας όμως ανοιχτός στο ότι: «Η ουσιαστική φύση του Dasein απαιτεί να είμαστε ανοιχτοί στη μη αυθεντικότητα όσο και στην αυθεντικότητα*» (van Deurzen)

* Η αυθεντικότητα αφορά την ικανότητα και την πρόθεση του ατόμου να είναι πραγματικά ανοιχτό και ειλικρινές τόσο στη διερεύνηση του εαυτού του όσο και στην επικοινωνία του με τον άλλο.