Βλαντίμιρ Πούτιν: Ο ρόλος του στη Διεθνή Σκηνή το 2024

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν, Πρόεδρος της Ρωσίας από το 2000 (με μια σύντομη διακοπή ως Πρωθυπουργός από το 2008 έως το 2012), παραμένει μια από τις πιο ισχυρές και αμφιλεγόμενες φιγούρες της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής. Το 2024, ο Πούτιν συνέχισε να διαμορφώνει τη διεθνή ατζέντα με αποφάσεις που επηρέασαν την παγκόσμια σταθερότητα, την οικονομία και τις γεωπολιτικές ισορροπίες.

Από την κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία μέχρι τις στρατηγικές συμμαχίες με χώρες όπως η Κίνα και η Βόρεια Κορέα, οι κινήσεις του αντικατοπτρίζουν την προσπάθειά του να εδραιώσει τη Ρωσία ως αντίβαρο στη Δύση. Ποιες ήταν οι σημαντικότερες ενέργειές του το 2024, ποιες οι επιπτώσεις τους και πώς αντέδρασε η διεθνής κοινότητα;

Ο Πόλεμος στην Ουκρανία: Μια Συνεχιζόμενη Πρόκληση

Το 2024, ο πόλεμος στην Ουκρανία, που ξεκίνησε το 2022, παρέμεινε ο κεντρικός άξονας της πολιτικής του Πούτιν. Παρά τις αρχικές δυσκολίες και τις απώλειες, η Ρωσία κατάφερε να ενισχύσει τις θέσεις της στο ανατολικό μέτωπο, χάρη στην αύξηση της εγχώριας παραγωγής όπλων και τη στήριξη από συμμάχους όπως το Ιράν και η Βόρεια Κορέα. Τον Αύγουστο, η εισβολή ουκρανικών δυνάμεων στην περιοχή Κουρσκ αποτέλεσε μια ταπεινωτική στιγμή για το Κρεμλίνο, αναγκάζοντας τον Πούτιν να καλέσει βορειοκορεατικά στρατεύματα για να ενισχύσουν τη ρωσική άμυνα – μια κίνηση που δεν είχε συμβεί εδώ και έναν αιώνα. Αυτή η απόφαση όχι μόνο τόνωσε τις στρατιωτικές δυνατότητες της Ρωσίας, αλλά και ενίσχυσε τη διεθνή της απομόνωση.

Τον Νοέμβριο, ο Βλαντίμιρ Πούτιν υπέγραψε μια αναθεωρημένη πυρηνική δόγμα, δηλώνοντας ότι οποιαδήποτε συμβατική επίθεση εναντίον της Ρωσίας από χώρα που υποστηρίζεται από πυρηνική δύναμη θα θεωρείται κοινή επίθεση. Αυτή η κίνηση ερμηνεύτηκε ως απειλή προς τη Δύση, ιδιαίτερα τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, που συνέχισαν να υποστηρίζουν την Ουκρανία με όπλα και πόρους. Οι ενέργειες αυτές υπογράμμισαν την αποφασιστικότητα του Πούτιν να διατηρήσει τον έλεγχο του πολέμου, ακόμα και με υψηλό κόστος, πιστεύοντας ότι ο χρόνος είναι υπέρ της Ρωσίας.

Στρατηγικές Συμμαχίες: Η Στροφή προς την Ανατολή

Πέρα από την Ουκρανία, το 2024 ο Πούτιν ενίσχυσε τις σχέσεις της Ρωσίας με μη δυτικές δυνάμεις, επιδιώκοντας να αντιμετωπίσει τις κυρώσεις και την απομόνωση από τη Δύση. Η σύνοδος κορυφής του BRICS τον Οκτώβριο στο Καζάν, με τη συμμετοχή ηγετών από 36 χώρες, αποτέλεσε μια επίδειξη δύναμης. Ο Πούτιν παρουσίασε το BRICS ως εναλλακτική στον δυτικό ηγεμονισμό, με τη Ρωσία να συνεργάζεται στενά με την Κίνα, την Ινδία και τη Νότια Αφρική. Η εμπορική σχέση με την Κίνα, που ξεπέρασε τα 200 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, συνέχισε να αναπτύσσεται, ενώ η Ινδία αύξησε τις αγορές ρωσικού πετρελαίου, αντισταθμίζοντας τις απώλειες από την Ευρώπη.

Η συνεργασία με τη Βόρεια Κορέα, που περιλάμβανε την αποστολή 10.000 στρατιωτών στην Ουκρανία, προκάλεσε ανησυχία στην Ασία και τη Δύση. Παράλληλα, η επίσκεψη του Πούτιν στη Μογγολία τον Σεπτέμβριο, παρά το ένταλμα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ICC) εναντίον του, έδειξε ότι ορισμένες χώρες εξακολουθούν να τον υποδέχονται θερμά, αγνοώντας τις δυτικές πιέσεις. Αυτές οι συμμαχίες ενίσχυσαν τη θέση της Ρωσίας ως «παίκτη» που δεν μπορεί να αγνοηθεί, ακόμα και αν η οικονομία της αντιμετώπιζε πιέσεις από τις κυρώσεις.

Επιπτώσεις: Μια Παγκόσμια Αναταραχή

Οι αποφάσεις του Πούτιν το 2024 είχαν βαθιές επιπτώσεις. Στην Ουκρανία, ο πόλεμος κλιμακώθηκε, με τις ρωσικές δυνάμεις να ανακτούν εδάφη, αλλά και να υφίστανται σημαντικές απώλειες. Η διεθνής κοινότητα είδε τη Ρωσία να απομακρύνεται περαιτέρω από τη Δύση, ενώ η οικονομία της, αν και ανθεκτική χάρη στις εξαγωγές ενέργειας, αντιμετώπισε πληθωρισμό και ελλείψεις εργατικού δυναμικού. Η πτώση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία τον Δεκέμβριο, παρά την προηγούμενη στήριξη της Ρωσίας, αποκάλυψε τα όρια της επιρροής του Πούτιν, πλήττοντας το κύρος του στη Μέση Ανατολή.

Η χρήση βορειοκορεατικών στρατευμάτων και η πυρηνική ρητορική αύξησαν την ένταση με το ΝΑΤΟ, με τις ΗΠΑ να ενισχύουν τη στρατιωτική τους παρουσία στην Ευρώπη. Οι δυτικές κυρώσεις, αν και δεν κατέρρευσαν τη ρωσική οικονομία, περιόρισαν την πρόσβαση σε τεχνολογία και ξένο κεφάλαιο, ενώ η συνεργασία με την Κίνα και άλλες χώρες δημιούργησε έναν άτυπο «άξονα» που αμφισβητεί την αμερικανική κυριαρχία. Ωστόσο, η εσωτερική σταθερότητα της Ρωσίας δοκιμάστηκε, με τη δολοφονία του στρατηγού Ιγκόρ Κιρίλοφ τον Δεκέμβριο να αποκαλύπτει τρωτά σημεία στην ασφάλεια του καθεστώτος.

Η Αντίδραση της Διεθνούς Κοινότητας

Η διεθνής κοινότητα αντέδρασε με ανάμικτο τρόπο. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ ενίσχυσαν τη στήριξη προς την Ουκρανία, αλλά η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ τον Νοέμβριο στις ΗΠΑ δημιούργησε αβεβαιότητα για τη συνέχιση της βοήθειας. Ο Τραμπ, τον οποίο ο Βλαντίμιρ Πούτιν επαίνεσε ως «γενναίο», υποσχέθηκε να τερματίσει τον πόλεμο γρήγορα, αν και δεν διευκρίνισε πώς. Το ΝΑΤΟ, παρά τις εσωτερικές διαφωνίες, αύξησε την ετοιμότητά του, ενώ χώρες όπως η Ινδία και η Τουρκία διατήρησαν ουδέτερη στάση, συνεχίζοντας τη συνεργασία με τη Ρωσία.

Η Κίνα, αν και δεν καταδίκασε ανοιχτά τον Πούτιν, κράτησε αποστάσεις από τις πιο ακραίες κινήσεις του, όπως η χρήση βορειοκορεατικών στρατευμάτων. Το ICC συνέχισε να θεωρεί τον Πούτιν υπόλογο για εγκλήματα πολέμου, αλλά η άρνηση της Μογγολίας να τον συλλάβει έδειξε τα όρια της επιρροής του δικαστηρίου. Συνολικά, η διεθνής αντίδραση ήταν πολωμένη, με τη Δύση να αντιτίθεται σθεναρά, αλλά τις αναπτυσσόμενες χώρες να βλέπουν στη Ρωσία έναν εταίρο ενάντια στη δυτική κυριαρχία.

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν παρέμεινε μια κυρίαρχη φιγούρα στη διεθνή σκηνή, οδηγώντας τη Ρωσία μέσα από πολέμους, συμμαχίες και αντιπαραθέσεις. Οι αποφάσεις του ενίσχυσαν τη θέση της χώρας του ως αντίπαλο της Δύσης, αλλά αποκάλυψαν και αδυναμίες. Η διεθνής κοινότητα, διχασμένη ανάμεσα σε καταδίκη και συνεργασία, παρακολουθεί με αγωνία τις επόμενες κινήσεις του. Ο Πούτιν, με την αμείλικτη στρατηγική του, συνεχίζει να διαμορφώνει έναν κόσμο όπου η Ρωσία διεκδικεί ξανά τον ρόλο της υπερδύναμης – με όποιο κόστος.