Στις 7 Σεπτεμβρίου 2025, πηγές της OPEC+ ανέφεραν ότι ο οργανισμός, που περιλαμβάνει την Οργάνωση των Χωρών Εξαγωγής Πετρελαίου και συμμάχους όπως η Ρωσία, είναι έτοιμος να συμφωνήσει σε περαιτέρω αύξηση της παραγωγής πετρελαίου από τον Οκτώβριο, αν και με πιο αργό ρυθμό σε σύγκριση με τους προηγούμενους μήνες, λόγω της εξασθένησης της παγκόσμιας ζήτηση.
Η OPEC+ έχει ήδη αυξήσει τις ποσοστώσεις παραγωγής κατά περίπου 2,5 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως από τον Απρίλιο, που αντιστοιχούν σε περίπου 2,4% της παγκόσμιας ζήτησης, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει το μερίδιο αγοράς της υπό την πίεση του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για χαμηλότερες τιμές πετρελαίου.
Στρατηγική Αλλαγή της OPEC+
Η OPEC+, η οποία ελέγχει περίπου το 50% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου, αντέστρεψε τη στρατηγική της για περιορισμό της παραγωγής από τον Απρίλιο του 2025, μετά από χρόνια περικοπών για τη στήριξη των τιμών. Η απόφαση να αυξηθεί η παραγωγή κατά 547.000 βαρέλια ημερησίως για τον Σεπτέμβριο, όπως ανακοινώθηκε τον Αύγουστο, αποτελεί μέρος μιας σειράς επιταχυνόμενων αυξήσεων που ξεκίνησαν με 138.000 βαρέλια ημερησίως τον Απρίλιο και συνεχίστηκαν με 411.000 βαρέλια ημερησίως για τον Μάιο, Ιούνιο και Ιούλιο. Αυτές οι αυξήσεις έχουν σκοπό να ανακτήσουν το μερίδιο αγοράς που χάθηκε από ανταγωνιστές όπως οι ΗΠΑ, ενώ ταυτόχρονα ανταποκρίνονται στις εκκλήσεις του Τραμπ για χαμηλότερες τιμές καυσίμων.
- Αύξηση του Οκτωβρίου: Πηγές της OPEC+ υποδεικνύουν ότι η αύξηση της παραγωγής για τον Οκτώβριο θα κυμανθεί μεταξύ 130.000 και 140.000 βαρελιών ημερησίως, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Ιράκ στην OPEC, Μοχάμεντ αλ-Νατζάρ, ενώ μια άλλη πηγή ανέφερε ότι η αύξηση μπορεί να φτάσει τα 200.000 έως 350.000 βαρέλια ημερησίως. Αυτή η αύξηση θα σηματοδοτήσει την έναρξη της σταδιακής άρσης μιας δεύτερης φάσης περικοπών 1,65 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως, που αρχικά είχε προγραμματιστεί να παραμείνει σε ισχύ μέχρι το τέλος του 2026.
- Λόγοι για την Πιο Αργή Αύξηση: Η επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης από τον Οκτώβριο αποδίδεται στην εξασθένηση της παγκόσμιας ζήτησης, ιδιαίτερα μετά το τέλος της περιόδου οδήγησης του καλοκαιριού. Επιπλέον, η OPEC+ αντιμετωπίζει περιορισμούς, καθώς τα περισσότερα μέλη της παράγουν κοντά στη μέγιστη δυναμικότητά τους, με τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα να είναι οι κύριοι που μπορούν να προσθέσουν περισσότερα βαρέλια στην αγορά .
Επιπτώσεις στην Αγορά Πετρελαίου
Παρά τις αυξήσεις παραγωγής της OPEC+, οι τιμές του πετρελαίου δεν έχουν μειωθεί σημαντικά, με το Brent να κλείνει στα 65,50 δολάρια το βαρέλι την Παρασκευή, 5 Σεπτεμβρίου 2025, μειωμένο κατά 2,2% λόγω αδύναμων στοιχείων για την απασχόληση στις ΗΠΑ και προσδοκιών για την αύξηση της παραγωγής. Οι τιμές παραμένουν υψηλότερες από το χαμηλό του 2025, κοντά στα 58 δολάρια τον Απρίλιο, υποστηριζόμενες από τις δυτικές κυρώσεις στη Ρωσία και το Ιράν, που περιορίζουν την προσφορά και ενθαρρύνουν την παραγωγή από ανταγωνιστές όπως οι ΗΠΑ.
- Πίεση στις Τιμές: Η απόφαση της OPEC+ να αυξήσει την παραγωγή έρχεται εν μέσω ανησυχιών για πιθανή υπερπροσφορά το 2026, όπως προβλέπουν η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας και άλλοι αναλυτές. Ωστόσο, η OPEC+ επικαλείται «υγιείς θεμελιώδεις αρχές της αγοράς» και χαμηλά αποθέματα ως δικαιολογία για τις αυξήσεις, υποστηρίζοντας ότι η ζήτηση, ιδιαίτερα στην Ασία, παραμένει ισχυρότερη από τις προβλέψεις.
- Γεωπολιτικές Επιρροές: Η πίεση από τον Πρόεδρο Τραμπ για χαμηλότερες τιμές πετρελαίου, με στόχο τη μείωση του πληθωρισμού και την υποστήριξη των αμερικανικών καταναλωτών, έχει επηρεάσει τις αποφάσεις της OPEC+. Η Σαουδική Αραβία, υπό την ηγεσία του Υπουργού Ενέργειας Πρίγκιπα Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν, φαίνεται να ευνοεί την αύξηση της παραγωγής για να διατηρήσει τη γεωπολιτική συμμαχία με τις ΗΠΑ, ενώ παράλληλα τιμωρεί μέλη όπως το Καζακστάν και το Ιράκ για υπερπαραγωγή πέρα από τις ποσοστώσεις.
Προκλήσεις και Περιορισμοί
Η στρατηγική της OPEC+ να επιταχύνει τις αυξήσεις παραγωγής αντιμετωπίζει αρκετές προκλήσεις:
- Περιορισμένη Δυναμικότητα: Οι περισσότεροι παραγωγοί της OPEC+, όπως το Ιράκ και το Καζακστάν, λειτουργούν κοντά στη μέγιστη δυναμικότητά τους, περιορίζοντας την ικανότητά τους να αυξήσουν την παραγωγή. Μόνο η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ διαθέτουν σημαντική εφεδρική δυναμικότητα. Το Καζακστάν, για παράδειγμα, έχει ξεπεράσει τις ποσοστώσεις του, προκαλώντας δυσαρέσκεια μεταξύ άλλων μελών, ιδιαίτερα της Σαουδικής Αραβίας.
- Μη Συμμόρφωση: Η υπερπαραγωγή από μέλη όπως το Καζακστάν και το Ιράκ έχει οδηγήσει σε εντάσεις εντός της OPEC+, με τη Σαουδική Αραβία να πιέζει για αντισταθμιστικές περικοπές. Αυτή η έλλειψη συμμόρφωσης περιπλέκει τη διαχείριση της προσφοράς και την ισορροπία της αγοράς.
- Εξωτερικές Πιέσεις: Οι δυτικές κυρώσεις στη Ρωσία και το Ιράν, σε συνδυασμό με την αυξημένη παραγωγή από τις ΗΠΑ και τη Βραζιλία, περιορίζουν την ικανότητα της OPEC+ να ελέγξει τις τιμές. Επιπλέον, οι δασμοί του Τραμπ και η αδύναμη έκθεση για την απασχόληση στις ΗΠΑ τον Ιούλιο, που ανέφερε μόνο 73.000 νέες θέσεις εργασίας έναντι των αναμενόμενων 100.000, προσθέτουν αβεβαιότητα στη ζήτηση.
Μελλοντικές Προοπτικές
Η OPEC+ σχεδιάζει να συνεχίσει τη σταδιακή άρση των περικοπών των 1,65 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως σε μηνιαίες δόσεις, με την επιλογή να επιταχύνει, να παύσει ή να αντιστρέψει τις αυξήσεις ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς. Εάν η ομάδα διατηρήσει αυξήσεις περίπου 137.000 βαρελιών ημερησίως, η πλήρης άρση των περικοπών θα μπορούσε να ολοκληρωθεί εντός ενός έτους. Ωστόσο, οι πραγματικές αυξήσεις ενδέχεται να είναι μικρότερες από τις ανακοινωθείσες, καθώς ορισμένα μέλη αντιμετωπίζουν πίεση να αντισταθμίσουν την προηγούμενη υπερπαραγωγή.
Πιθανές Επιπτώσεις στις Τιμές: Αναλυτές προβλέπουν ότι η αύξηση της παραγωγής μπορεί να ασκήσει περαιτέρω πίεση στις τιμές του πετρελαίου, ιδιαίτερα εάν η παγκόσμια ζήτηση συνεχίσει να εξασθενεί . Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας προβλέπει αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης κατά 740.000 βαρέλια ημερησίως το 2025, ενώ δημοσκόπηση του Reuters εκτιμά 775.000 βαρέλια ημερησίως, υποδεικνύοντας ότι η αγορά μπορεί να απορροφήσει τις πρόσθετες ποσότητες βραχυπρόθεσμα.
Αναμενόμενη Συνάντηση: Η OPEC+ θα πραγματοποιήσει διαδικτυακή συνάντηση στις 7 Σεπτεμβρίου 2025 στις 12:30 GMT για να οριστικοποιήσει την απόφαση για τον Οκτώβριο. Οι συζητήσεις επικεντρώνονται στη σταδιακή άρση των περικοπών, με τη Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ να ηγούνται της προσπάθεια.
