Πότε είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες και πώς αποφασίζεται ο χρόνος τους;

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι ένα από τα πιο εμβληματικά γεγονότα στον κόσμο, που ενώνουν αθλητές και θεατές από κάθε γωνιά του πλανήτη.

Πραγματοποιούνται κάθε τέσσερα χρόνια, μια παράδοση που χρονολογείται από την αρχαιότητα, και συνήθως διεξάγονται το καλοκαίρι, όπως θα συμβεί και το 2028 στο Λος Άντζελες. Ο χρόνος και η επιλογή της χρονιάς δεν είναι τυχαία, αλλά βασίζονται σε ιστορικούς, πρακτικούς και οργανωτικούς παράγοντες.

Η Ιστορία της Τετραετίας

Η παράδοση των Ολυμπιακών Αγώνων κάθε τέσσερα χρόνια ξεκίνησε στην αρχαία Ελλάδα, όπου οι αγώνες διεξάγονταν στην Ολυμπία από το 776 π.Χ. Αυτή η τετραετής περίοδος, γνωστή ως «Ολυμπιάδα», ήταν τόσο σημαντική που χρησιμοποιήθηκε ως χρονολογικό μέτρο για τον υπολογισμό του χρόνου στον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Οι αγώνες διεξάγονταν το καλοκαίρι, συνήθως τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο, κατά τη διάρκεια μιας ιερής εκεχειρίας που εξασφάλιζε την ασφαλή μετάβαση των αθλητών και των θεατών.

Όταν οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες αναβίωσαν το 1896 από τον Πιερ ντε Κουμπερτέν, η τετραετία διατηρήθηκε ως φόρος τιμής στην αρχαία παράδοση. Οι πρώτοι αγώνες στην Αθήνα έθεσαν το πρότυπο για τη διεξαγωγή τους κάθε τέσσερα χρόνια, με εξαίρεση τις διακοπές λόγω παγκοσμίων πολέμων (1916, 1940, 1944). Αυτή η περιοδικότητα δίνει στους αθλητές αρκετό χρόνο να προετοιμαστούν, ενώ διατηρεί την αίσθηση της σπανιότητας και του κύρους του γεγονότος.

Πώς Επιλέγεται η Χρονιά;

Η επιλογή της χρονιάς για τους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν είναι τυχαία, αλλά ακολουθεί έναν καλά οργανωμένο κύκλο που καθορίζεται από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ). Οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες διεξάγονται πάντα σε έτη που είναι πολλαπλάσια του τέσσερα (π.χ. 2020, 2024, 2028), ενώ οι Χειμερινοί, που ξεκίνησαν το 1924, ακολουθούν έναν παράλληλο κύκλο με δύο χρόνια απόσταση (π.χ. 2022, 2026). Έτσι, το 2028, το Λος Άντζελες θα φιλοξενήσει τους επόμενους Θερινούς Αγώνες, συνεχίζοντας αυτή την ακολουθία.

Η πόλη-οργανώτρια επιλέγεται περίπου επτά χρόνια πριν από τους αγώνες, μέσω μιας ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής υποψηφιοτήτων. Για το 2028, το Λος Άντζελες επιλέχθηκε το 2017, μετά από απόφαση της ΔΟΕ να αναθέσει ταυτόχρονα τους αγώνες του 2024 (Παρίσι) και του 2028. Οι πόλεις αξιολογούνται με βάση τις υποδομές, την οικονομική βιωσιμότητα, την εμπειρία φιλοξενίας μεγάλων γεγονότων και τη δέσμευση για τον Ολυμπιακό πνεύμα. Το Λος Άντζελες, που έχει φιλοξενήσει τους αγώνες το 1932 και το 1984, κρίθηκε ιδανικό λόγω των υπαρχουσών εγκαταστάσεών του και της ευνοϊκής καλοκαιρινής του κλιματολογίας.

Γιατί το Καλοκαίρι;

Η επιλογή του καλοκαιριού για τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες δεν είναι μόνο ιστορική, αλλά και πρακτική. Στην αρχαιότητα, το καλοκαίρι επέτρεπε τη διεξαγωγή των αγώνων σε ανοιχτούς χώρους με καλές καιρικές συνθήκες, ενώ οι θεατές και οι αθλητές μπορούσαν να ταξιδέψουν πιο εύκολα. Στη σύγχρονη εποχή, η παράδοση αυτή διατηρήθηκε, με τους αγώνες να διεξάγονται συνήθως από τα τέλη Ιουλίου έως τα μέσα Αυγούστου, όπως θα συμβεί και το 2028 στο Λος Άντζελες.

Το καλοκαίρι προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα. Οι ήπιες θερμοκρασίες στο βόρειο ημισφαίριο, όπου ζει το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού, ευνοούν τα υπαίθρια αθλήματα, όπως ο στίβος, η κολύμβηση και το ποδόσφαιρο. Επιπλέον, η περίοδος αυτή συμπίπτει με τις σχολικές διακοπές σε πολλές χώρες, αυξάνοντας τη διαθεσιμότητα θεατών και εθελοντών. Οι τηλεοπτικές μεταδόσεις επωφελούνται επίσης από τη θερινή ώρα, καθώς οι ζωντανές μεταδόσεις μπορούν να προσαρμοστούν σε διαφορετικές ζώνες ώρας χωρίς να χάνουν κοινό.

Η Εξέλιξη και οι Εξαιρέσεις

Παρά την καθιερωμένη τετραετία, υπήρξαν εξαιρέσεις που διαμόρφωσαν τη σύγχρονη μορφή των αγώνων. Η πανδημία του COVID-19, για παράδειγμα, ανέβαλε τους Αγώνες του Τόκιο 2020 για το 2021, διατηρώντας ωστόσο την επίσημη ονομασία τους. Επιπλέον, η εισαγωγή των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων το 1924 και η μετατόπισή τους σε ξεχωριστό διετή κύκλο από το 1994 (π.χ. 1992 Θερινοί, 1994 Χειμερινοί) δείχνουν την προσαρμοστικότητα της ΔΟΕ στις σύγχρονες ανάγκες.

Η επιλογή του καλοκαιριού έχει επίσης προσαρμοστεί σε κλιματικές ιδιαιτερότητες. Σε χώρες του νότιου ημισφαιρίου, όπως η Αυστραλία (Σίδνεϊ 2000), οι αγώνες διεξήχθησαν τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο, που είναι άνοιξη εκεί, για να εξασφαλιστούν καλές συνθήκες. Ωστόσο, η θερινή περίοδος του βόρειου ημισφαιρίου παραμένει ο κανόνας, όπως θα δούμε και το 2028.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες διεξάγονται κάθε τέσσερα χρόνια, με την επόμενη θερινή διοργάνωση να είναι το 2028 στο Λος Άντζελες, ακολουθώντας μια παράδοση που ξεκίνησε πριν από χιλιάδες χρόνια. Ο χρόνος τους αποφασίζεται από τη ΔΟΕ μέσω ενός συνδυασμού ιστορικής συνέχειας, πρακτικής οργάνωσης και διεθνούς συντονισμού, ενώ το καλοκαίρι παραμένει η ιδανική εποχή για κλιματικούς και κοινωνικούς λόγους. Αυτή η περιοδικότητα και ο προσεκτικός σχεδιασμός εξασφαλίζουν ότι οι αγώνες παραμένουν ένα παγκόσμιο φαινόμενο, που γιορτάζει την ανθρώπινη αριστεία και ενότητα.