Το 2025, μια αυξανόμενη κοινότητα πρώην Μορμόνων, γνωστών ως “Exmo” influencers, χρησιμοποιεί το TikTok και το Instagram για να αμφισβητήσει τις διδασκαλίες και τις πρακτικές της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών (LDS). Αυτοί οι δημιουργοί περιεχομένου, όπως η Alyssa Grenfell και η Exmo Lex, έχουν συγκεντρώσει εκατομμύρια προβολές με το hashtag #exmormon, το οποίο ξεπέρασε τα 200 εκατομμύρια προβολές το 2020 και συνεχίζει να αυξάνεται με ρυθμό περίπου 1 εκατομμυρίου προβολών ημερησίως.
Οι προσπάθειές τους έχουν συμβάλει στη μείωση του ρυθμού ανάπτυξης της εκκλησίας στις ΗΠΑ από 4% σε λιγότερο από 1% ετησίως, ενώ μόνο το 21% των 17,5 εκατομμυρίων εγγεγραμμένων μελών παραμένουν ενεργά.
Η Άνοδος των Exmo Influencers
Οι Exmo influencers, κυρίως νεαρές γυναίκες όπως η Madeline Woodward και η Lex Ivarsson (Exmo Lex), χρησιμοποιούν το TikTok για να μοιραστούν προσωπικές ιστορίες αποχώρησης από την Εκκλησία LDS, επικρίνοντας πολιτικές που θεωρούν αντι-gay, διακρίσεις και ιστορικά ζητήματα όπως η πολυγαμία του ιδρυτή Joseph Smith. Το περιεχόμενό τους, που κυμαίνεται από σατιρικά βίντεο μέχρι σοβαρές συζητήσεις, αντηχεί σε όσους αμφισβητούν την πίστη τους, με το αλγοριθμικό μοντέλο του TikTok να οδηγεί τους χρήστες σε “rabbit holes” περιεχομένου Exmo.
- Κλειδιά Επιτυχίας: Το hashtag #exmormon έχει γίνει viral, με δημιουργούς όπως η Alyssa Grenfell, η οποία, έχοντας υπηρετήσει ως ιεραπόστολος και αποφοίτησε από το Brigham Young University, μοιράζεται την ανάκαμψή της από τον Μορμονισμό. Η Mindy, με 118.000 ακολούθους το 2021, χρησιμοποιεί χιούμορ για να σχολιάσει πρακτικές όπως η απαγόρευση του καφέ και η υποχρεωτική δεκάτη.
- Κοινότητα και Υποστήριξη: Το TikTok προσφέρει έναν χώρο για πρώην Μορμόνους να βρουν κοινότητα, κάτι που λείπει μετά την αποχώρησή τους από την εκκλησία. Η Layah Kou, φοιτήτρια στο Salt Lake Community College, βρήκε παρηγοριά σε βίντεο που επικύρωναν τις εμπειρίες της, ενώ η Samantha Shelley του Zelph On The Shelf τονίζει ότι η Gen Z έχει πρωτοφανή πρόσβαση σε πληροφορίες μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Αντεπίθεση της Εκκλησίας LDS
Η Εκκλησία LDS έχει ανταποκριθεί στη διαδικτυακή πρόκληση με μια συντονισμένη εκστρατεία, που περιλαμβάνει υπαλλήλους, ποιμαντικούς αξιωματούχους και μια πληρωμένη διαφημιστική εταιρεία για την προώθηση θετικού περιεχομένου. Οι ιεραπόστολοι ενθαρρύνονται να δημιουργούν σύντομα βίντεο, ενώ influencers όπως η Nara Smith και οι δίδυμες Brooklyn και Bailey προωθούν έναν τρόπο ζωής που ευθυγραμμίζεται με τις αξίες της εκκλησίας, αν και συχνά χωρίς ρητή αναφορά στη θρησκεία.
- Pro-Mormon Influencers: Η εκκλησία υποστηρίζει δημιουργούς όπως η Whitney Leavitt και η Taylor Frankie Paul, που συμμετέχουν στη σειρά του Hulu The Secret Lives of Mormon Wives, για να προβάλλουν έναν σύγχρονο, ελκυστικό Μορμονισμό. Ωστόσο, αυτοί οι influencers αποφεύγουν συχνά δύσκολες ερωτήσεις για σκάνδαλα ή ιστορικές διαμάχες, όπως φαίνεται σε αναρτήσεις στο Reddit.
- Προκλήσεις: Οι προσπάθειες της εκκλησίας εμποδίζονται από την κυριαρχία του αρνητικού περιεχομένου, με το Wall Street Journal να αναφέρει ότι τα βίντεο κατά της εκκλησίας υπερτερούν κατά πολύ των θετικών. Η λέξη “cult” είναι η πιο συχνή που συνδέεται με την εκκλησία σε δημοσκοπήσεις μη-μελών, υποδεικνύοντας μια κρίση φήμης.
Επιπτώσεις και Προκλήσεις
Η καμπάνια των Exmo influencers έχει σημαντικές επιπτώσεις τόσο για την Εκκλησία LDS όσο και για τους δημιουργούς:
- Μείωση της Συμμετοχής Μελών: Η έκθεση σε περιεχόμενο Exmo έχει συμβάλει στη μείωση της διατήρησης μελών, ιδιαίτερα μεταξύ της Gen Z, με μόνο το 45% των νέων στις ΗΠΑ να παραμένουν στην εκκλησία, σε σύγκριση με το 80% παλαιότερων γενεών.
- Προσωπικοί Κίνδυνοι: Οι δημιουργοί αντιμετωπίζουν παρενόχληση από τρολ, με περιπτώσεις όπως ο @exmovalravn να διαγράφει τον λογαριασμό του στο TikTok μετά από απειλές και δοξάρισμα από Μορμόνους υποστηρικτές. Η Mindy και άλλοι αναφέρουν ότι η δημοσίευση περιεχομένου μπορεί να διαταράξει οικογενειακές σχέσεις, καθώς οι πιστοί συγγενείς συχνά αποδοκιμάζουν.
- Πολιτιστικός Αντίκτυπος: Η άνοδος των Exmo influencers συμπίπτει με την αυξημένη περιέργεια για τον Μορμονισμό, που τροφοδοτείται από πολιτιστικές τάσεις όπως το The Secret Lives of Mormon Wives και το κίνημα #Tradwives. Ωστόσο, η εστίαση σε σκάνδαλα, όπως το “soft-swinging” του MomTok, έχει ενισχύσει τη δημόσια αντίληψη για υποκρισία εντός της κοινότητας.
Μελλοντικές Προοπτικές
Καθώς το TikTok συνεχίζει να διαμορφώνει τη δημόσια αντίληψη, η Εκκλησία LDS πιθανότατα θα εντείνει τις προσπάθειές της για διαχείριση της φήμης, πιθανώς μέσω περισσότερων χορηγούμενων influencers και καμπανιών όπως το #GiveThanks του 2020. Ωστόσο, η ικανότητα του αλγορίθμου του TikTok να εκθέτει τόσο πιστούς όσο και μη-πιστούς σε περιεχόμενο Exmo καθιστά δύσκολο για την εκκλησία να ελέγξει τη συζήτηση. Οι Exmo influencers, όπως η Kayla White και η Carah (NuanceHoe), συνεχίζουν να χρησιμοποιούν το χιούμορ και τη σάτιρα για να παρέχουν έναν ασφαλή χώρο για όσους αποχωρούν, αν και αντιμετωπίζουν προκλήσεις όπως η λογοκρισία και οι κατηγορίες για “hate speech”.
Οι Exmo influencers έχουν μετατρέψει το TikTok σε ένα ισχυρό εργαλείο για την αμφισβήτηση της Εκκλησίας LDS, εκθέτοντας ιστορικές και σύγχρονες διαμάχες ενώ παρέχουν κοινότητα σε όσους αποχωρούν. Η επιτυχία τους, που υποστηρίζεται από την ιογενή φύση του TikTok, έχει συμβάλει στη μείωση της διατήρησης μελών και έχει πυροδοτήσει μια κρίση φήμης για την εκκλησία. Αν και η Εκκλησία LDS αντεπιτίθεται μέσω χορηγούμενων influencers και θετικού περιεχομένου, η κυριαρχία των Exmo αφηγήσεων υπογραμμίζει τη μεταβαλλόμενη δυναμική της πίστης στην ψηφιακή εποχή. Καθώς η μάχη συνεχίζεται, οι Exmo influencers παραμένουν μια τρομερή δύναμη, διαμορφώνοντας το μέλλον του Μορμονισμού και προσφέροντας υποστήριξη σε όσους αναζητούν έναν δρόμο πέρα από την εκκλησία.
