Σε κάθε Ελληνικό σπίτι είναι σίγουρο ότι θα βρούμε μια εικόνα Παναγίας ή του Χριστού ή και των δύο. Ο Θεάνθρωπος και η Θεοτόκος έχουν ξεχωριστή θέση στην καρδιά και το μυαλό κάθε Χριστιανού κι έτσι η «παρουσία» τους έστω και μέσω των εικόνων είναι απαραίτητη σε κάθε σπίτι. Τα δύο αυτά πρόσωπα αποτελούν και τα πιο συχνά απεικονισμένα πρόσωπα της Χριστιανικής παράδοσης κι υπάρχουν πολλές και διαφορετικές παραστάσεις τους σε διάφορα μέρη του κόσμου αλλά και σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας.
Όλοι μας ξέρουμε εκκλησιαστικές εικόνες όπως το Άξιον Εστί, αλλά υπάρχουν και πολλές απεικονίσεις που είναι σαφώς πιο σπάνιες και μοναδικές. Ας δούμε τις πιο ξεχωριστές από αυτές.
Ο Γελαστός Χριστός
Αν και η συγκεκριμένη απεικόνιση του Θεανθρώπου δεν είναι τόσο διαδεδομένη στο Ορθόδοξο δόγμα, αποτελεί μία από τις πιο μοναδικές εικόνες. Πρόκειται για έναν πίνακα του Καναδού ζωγράφου Γουίλις Γουίτλι στο οποίο ο Χριστός απεικονίζεται με το κεφάλι γερμένο πίσω και γενικά όλη η στάση του υποδηλώνει ότι ξεκαρδίζεται στα γέλια. Πρόκειται για μία σαφώς λιγότερο «στωική» και αυστηρή απεικόνιση η οποία τονίζει λίγο την ανθρώπινη πλευρά Του. Το έργο προκάλεσε κάποιες αντιδράσεις όταν δημιουργήθηκε, αλλά πλέον έχει βρει τη θέση του σε πολλά σπίτια.
Η Παναγία των πρώτων βημάτων
Όταν η Παναγία απεικονίζεται σαν μητέρα του Χριστού, συνήθως απεικονίζεται με το θείο βρέφος στην αγκαλιά. Σε ένα μοναστήρι στα Μέγαρα ωστόσο υπάρχει μία από τις πιο μοναδικές εικόνες Παναγίας στη χώρα μας και τον κόσμο γενικότερα. Η εικόνα απεικονίζει τη Θεοτόκο και τον Χριστό, αλλά ο Ιησούς δεν είναι βρέφος, είναι μωρό και κάνει τα πρώτα του βήματα ενώ η Παναγία τον παρακολουθεί με ένα σαφώς λιγότερο θλιμμένο και αυστηρό ύφος από αυτό που έχουμε συνηθίσει.
Το πρόσωπο της Σινδόνης
Η ιερά Σινδόνη είναι ένα ιερό κειμήλιο που έχει απασχολήσει πολύ τους Πιστούς και τους επιστήμονες τα τελευταία χρόνια. Στην ουσία πρόκειται για ένα μεγάλο κομμάτι ύφασμα πάνω στο οποίο έχει αποτυπωθεί μία ανθρώπινη μορφή. Σύμφωνα με την παράδοση, το πανί αυτό είναι το σάβανο του Χριστού και η μορφή που έχει αποτυπωθεί πάνω του είναι αυτή του Ιησού. Φυσικά πολλοί επιστήμονες λένε ότι η Σινδόνη είναι μία απάτη που κατασκευάστηκε τον Μεσαίωνα, αλλά οι περισσότεροι πιστοί, ειδικά οι Καθολικοί, πιστεύουν ακράδαντα ότι πρόκειται για έναν σημαντικό θησαυρό της Χριστιανοσύνης. Κατά καιρούς λοιπόν έχουν δημιουργηθεί πολλές εικόνες Χριστού με βάση το πρόσωπο και τη μορφή γενικότερα που αποτυπώνεται στην Ιερά Σινδόνη του Τορίνο.
Η Παναγία η Τριχερούσα
Στη Σερβική Μονή Χιλανδαρίου μπορεί κανείς να δει μια μοναδική εικόνα της Παναγίας στην οποία η Θεοτόκος απεικονίζεται με τρία χέρια. Σύμφωνα με την παράδοση, η εν λόγω εικόνα άνηκε στον Ιωάννη Δαμασκηνό, ο οποίος ήταν σύμβουλος του Χαλίφη της Δαμασκού σε θέματα που αφορούσαν τους Χριστιανούς. Κατά τη περίοδο της εικονομαχίας δημιουργήθηκε μία πλεκτάνη εις βάρος του και ο Σουλτάνος του έκοψε το χέρι σαν τιμωρία. Ο Ιωάννης προσευχόταν στην εικόνα της Παναγίας για θεραπεία και μια μέρα ξύπνησε και το χέρι του είχε ξαναφυτρώσει. Όταν πήγε να δει την εικόνα, είδε ότι είχε εμφανιστεί ένα τρίτο ασημένιο χέρι στην κάτω δεξιά γωνία της. Η εν λόγω εικόνα έχει ιδιαίτερη σημασία για τους Σέρβους και θεωρείται προστάτιδα του Σέρβικου λαού.
Η πιο διάσημη εικόνα του Χριστού
Θυμηθείτε λίγο τα μαθητικά σας χρόνια. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι σε κάθε τάξη σας υπήρχε μια πολύ συγκεκριμένη εικόνα του Χριστού πάνω από τον πίνακα. Μία εικόνα που δεν άνηκε στην Βυζαντινή τεχνοτροπία κι έμοιαζε πιο πολύ με φωτογραφία ή με σκηνή από την ταινία ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ. Πρόκειται λοιπόν για το έργο του ζωγράφου Γουώρνερ Σάλμαν το οποίο φιλοτεχνήθηκε το 1935. Ο εν λόγω πίνακας – δεν είναι εκκλησιαστική εικόνα – είναι ο πιο αναπαραγμένος παγκοσμίως καθώς έχει αναπαραχθεί παραπάνω από μισό δισεκατομμύριο φορές!