Η Αργεντινή προετοιμάζεται για τρικυμία στις αγορές εν όψει των μεσοπροθεσμιαίων εκλογών

Η Αργεντινή βρίσκεται στα πρόθυρα έντονης αστάθειας στις χρηματοπιστωτικές αγορές, καθώς πλησιάζουν οι μεσοπροθεσμιαίες εκλογές της 26ης Οκτωβρίου, που μπορεί να καθορίσουν το μέλλον των φιλόδοξων οικονομικών μεταρρυθμίσεων του προέδρου Χαβιέρ ΜίλEI.

Οι επενδυτές ετοιμάζονται για απότομες διακυμάνσεις στο νόμισμα και τα ομόλογα της χώρας, με την πέσο να καταρρέει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και τα διεθνή ομόλογα να εμφανίζουν ζημίες για το 2025, παρά τις πρόσφατες επιτυχίες τους.

Οι εκλογές αυτές, στις οποίες θα εκλεγεί το ήμισυ της Βουλής των Αντιπροσώπων και το ένα τρίτο της Γερουσίας, αποτελούν το πρώτο μεγάλο τεστ για τον ΜίλEI από την ανάληψη της εξουσίας του τον Δεκέμβριο του 2023. Το κόμμα του, η La Libertad Avanza, χρειάζεται περίπου το ένα τρίτο των εδρών σε κάθε σώμα για να αποτρέψει μελλοντικές προσπάθειες υπέρβασης βέτο σε ζητήματα δαπανών. Με δημοσκοπήσεις να δείχνουν σκληρή μάχη, οτιδήποτε άνω του 35% θεωρείται επιτυχία, βασισμένο στο 30% που έλαβε ο ΜίλEI στον πρώτο γύρο των προεδρικών του 2023. Η ήττα θα μπορούσε να παραλύσει την ατζέντα του, εντείνοντας την πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα σε μια χώρα που παλεύει με χρόνια ύφεση και υπερπληθωρισμό.

Ο ΜίλEI, ο αυτοαποκαλούμενος αναρχο-καπιταλιστής οικονομολόγος που ανέβηκε στην εξουσία ως εξωστρέφης αουτσάιντερ, έχει εφαρμόσει ριζικές περικοπές δαπανών και φιλο-ελεύθερες μεταρρυθμίσεις, προκαλώντας σοβαρή κοινωνική δυσφορία. Οι υποστηρικτές του τον βλέπουν ως σωτήρα από την “συμμορία” των πολιτικών ελίτ, ενώ οι επικριτές, κυρίως από το Περονιστικό συνασπισμό, τον κατηγορούν για “βίαιη λιτότητα” που πλήττει τους φτωχούς και εξαρτά την οικονομία από ξένα συμφέροντα. Πρόσφατες ήττες, όπως η συντριπτική απώλεια στις επαρχιακές εκλογές της Μπουένος Άιρες τον Σεπτέμβριο, έχουν ήδη προκαλέσει πτώση 20% στον κύριο χρηματιστηριακό δείκτη και πιέσεις στο νόμισμα, με τις αρχές να επεμβαίνουν στην αγορά συναλλάγματος για να το στηρίξουν.

Η κατάσταση περιπλέκεται από την εμπλοκή των ΗΠΑ. Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, σύμμαχος του ΜίλEI, έχει δεσμευτεί για 20 δισεκατομμύρια δολάρια σε συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων και αγορές πεσέτας από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, με στόχο να σταθεροποιήσει την οικονομία. Ωστόσο, σχόλια του Τραμπ ότι θα αποσύρει τη βοήθεια αν ο ΜίλEI χάσει από “σοσιαλιστές ή κομμουνιστές” προκάλεσαν νευρικότητα στις αγορές και κατηγορίες για “εξωτερική παρέμβαση” από την αντιπολίτευση. Αναλυτές όπως η Heidi Crebo-Rediker από το Council on Foreign Relations επισημαίνουν ότι η αμερικανική στήριξη μπορεί να μην επηρεάσει αρκετά τους ψηφοφόρους, ενώ επενδυτές όπως ο Jason DeVito από την Federated Hermes ανησυχούν ότι μια ήττα θα μειώσει τη συνέχεια της βοήθειας.

Οι αγορές ανταποκρίνονται ήδη με ένταση: η πέσο έφτασε σε νέο ιστορικό χαμηλό αυτή την εβδομάδα, ενώ τα ομόλογα, που ήταν πρωταγωνιστές στις αναδυόμενες αγορές πέρυσι, έχουν γυρίσει σε αρνητικό έδαφος φέτος. Οι επενδυτές προβλέπουν περαιτέρω ασθενείς και πτώσεις, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, λόγω της σφιχτής κούρσας. “Οι εκλογές είναι ο κύριος κίνδυνος για τις ανοδικές προβλέψεις”, δηλώνει ο Pramol Dhawan της Pimco, τονίζοντας την ανάγκη για στρατηγική ανοικοδόμησης αποθεμάτων και πιθανή υποτίμηση της πεσέτας μετά τις κάλπες.

Πέρα από τα οικονομικά, οι εκλογές αντικατοπτρίζουν βαθύτερες κοινωνικές διαιρέσεις. Σε γειτονιές όπως η Isla Maciel στο Μπουένος Άιρες, κάτοικοι όπως η Abigail Rodriguez εκφράζουν την αγανάκτηση για τις περικοπές, ενώ φοιτητές και αγρότες στηρίζουν τον ΜίλEI για την υπόσχεση μετασχηματισμού. Οικονομολόγοι όπως ο Itai Hagman, υποψήφιος Περονιστής, χαρακτηρίζουν τις εκλογές ως “δημοψήφισμα” στο “αναρχο-καπιταλιστικό πείραμα” που προκαλεί “βίαιο οικονομικό και κοινωνικό πόνο”.

Η διεθνής προσοχή είναι πρωτοφανής, καθώς η Αργεντινή γίνεται πεδίο δοκιμής για φιλελεύθερες πολιτικές υπό αμερικανική στήριξη. Οι επόμενες ώρες μετά τα αποτελέσματα θα καθορίσουν αν η “στοιχηματική” του Τραμπ θα αποδώσει ή θα οδηγήσει σε νέα κρίση. Οι Αργεντινοί ψηφοφόροι, οι 45 εκατομμύρια κάτοικοι μιας χώρας με ιστορικό οικονομικών συντριβών, κρατούν το κλειδί για το μέλλον – και όχι μόνο της Αργεντινής.